U xơ tiền liệt tuyến là một bệnh lý u bướu phổ biến ở nam giới trên 50 tuổi. Tuy u lành tính nhưng lại gây nhiều triệu chứng khó chịu như tiểu nhiều, tiểu rắt, tiểu khó,… Ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống sinh hoạt của người bệnh.
U xơ tiền liệt tuyến là bệnh gì?
U xơ tiền liệt tuyến hay còn gọi là phì đại tiền liệt tuyến. Đây là tình trạng tăng sinh, phì đại kích thước của tuyến tiền liệt nhưng không phải ung thư.
Tuyến tiền liệt là một bộ phận của hệ thống sinh dục nam, nằm ngay dưới cổ bàng quang và bao quanh ống niệu đạo. Ở nam giới tuổi nhỏ, tuyến tiền liệt có kích thước rất bé và hầu như không có vai trò gì. Đến tuổi trưởng thành, tuyến tiền liệt phát triển to ra, có hình dáng như hạt dẻ và nặng khoảng 20g. Nhiệm vụ chính của tuyến tiền liệt là sản xuất ra chất nhờn trắng đục để trung hoà môi trường axit của tinh dịch.
Sự phát triển của tuyến tiền liệt thường ổn định ở nam giới độ tuổi 20 – 25. Tuy nhiên, khi đến độ tuổi 40, tuyến tiền liệt có thể phát triển quá mức gây u xơ tiền liệt tuyến. Tuổi càng cao, nguy cơ mắc bệnh càng nhiều. Khi đến tuổi 80 thì hầu như nam giới đều mắc chứng này.
Nguyên nhân gây bệnh
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa khẳng định được chính xác nguyên nhân gây u xơ tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, nhiều bằng chứng đã chỉ ra Sự suy giảm nội tiết tố nam chính là yếu tố ảnh hưởng nhiều tới sự hình thành và phát triển của bệnh.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:
- Nam giới trên 40 tuổi
- Di truyền
- Hút thuốc lá
- Chế độ ăn uống không lành mạnh, thường xuyên sử dụng rượu bia
- Lo lắng, stress kéo dài,…
Dấu hiệu và Triệu chứng u xơ tiền liệt tuyến
Các dấu hiệu và triệu chứng của u xơ tiền liệt tuyến phụ thuộc vào kích thước khối u và từng tình trạng bệnh. Các triệu chứng thường có xu hướng nặng dần theo thời gian.
Một số triệu chứng mà bệnh có thể gây ra như:
- Tiểu vội. Người bệnh không thể nhịn hoặc rất khó nhịn tiểu được quá vài phút.
- Tiểu nhiều lần. Người bệnh đi tiểu nhiều lần cả ban ngày lẫn ban ngày. Tình trạng đi tiểu nhiều về đêm có thể khiến bệnh nhân mất ngủ. Làm cho cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh.
- Tiểu khó, tiểu ngắt quãng. Đây là triệu chứng thường gặp của bệnh u xơ tiền liệt tuyến. Tuy luôn có cảm giác buồn tiểu nhưng người bệnh phải mất nhiều thời gian mới có thể tiểu được. Nước tiểu chảy ra không hết, vừa tiểu xong lại buồn tiểu.
- Tiểu són, tiểu không tự chủ được. Nước tiểu không bài tiết theo sự chỉ đạo của cơ thể cũng là một dấu hiệu của u xơ tiền liệt tuyến. Thường xảy ra vào ban đêm khi người bệnh ngủ.
- Tiểu buốt, tiểu rắt. Cảm giác đau buốt khi đi tiểu khiến người bệnh khó chịu.
- Bí tiểu. Nhiều trường hợp người bệnh phải đến viện cấp cứu vì không thể tiểu được. Nước tiểu ứ đọng lại trong bàng quang khiến phần bụng dưới chướng căng, đau tức.
- Nước tiểu lẫn máu. Thường gặp khi huyết quản bị giãn nở và vỡ ra.
Khi thấy các dấu hiệu này, bạn nên đến cơ sở y tế để chẩn đoán và có phương pháp điều trị. Tránh những biến chứng nguy hiểm mà bệnh có thể gây ra.
U xơ tiền liệt tuyến có nguy hiểm không?
U xơ tiền liệt tuyến nếu không được phát hiện và điều trị hợp lý có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm đường tiết niệu
Nước tiểu thường xuyên bị ứ trệ tạo điều kiện cho các loài vi khuẩn phát triển gây viêm đường tiết niệu. Tình trạng viêm nhiễm kéo dài, vi khuẩn có thể nhiễm ngược lên trên gây viêm đài bể thận. Đây là một tình trạng nhiễm khuẩn đường tiết niệu rất nặng. Nếu không được điều trị hợp lý có thể dẫn tới suy thận mạn tính.
- Sỏi bàng quang
Bàng quang không có khả năng làm rỗng hoàn toàn nước tiểu. Các chất trong nước tiểu bị ứ đọng có thể kết tụ lại và tạo thành sỏi bàng quang. Sỏi bàng quang có thể gây cản trở dòng chảy của nước tiểu. Gây nhiễm trùng và kích ứng bàng quang.
- Tổn thương bàng quang
Bàng quang luôn trong tình trạng không được làm rỗng hoàn toàn. Chúng có thể căng ra và bị suy yếu dần theo thời gian. Kết quả là thành cơ của bàng quang không còn co bóp đúng cách, khiến bạn khó có thể làm rỗng bàng quang hoàn toàn.
Phì đại tuyến tiền liệt không được cho là có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt.
Tuy u xơ tuyền liệt tuyến là u lành tính, nhưng vẫn có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh. Do vậy, bạn không nên chủ quan trong điều trị căn bệnh này.
Điều trị u xơ tiền liệt tuyến
Có nhiều phương pháp được sử dụng để điều trị u xơ tiền liệt tuyến. Bao gồm: Sử dụng thuốc và phẫu thuật. Sự lựa chọn phương pháp điều trị thường phụ thuộc vào một số yếu tố như:
- Kích thước tuyến tiền liệt
- Tuổi của bệnh nhân
- Sức khoẻ tổng thể
- Những ảnh hưởng mà các triệu chứng bệnh gây ra
Nếu u xơ còn nhỏ và chưa gây triệu chứng khó chịu, bác sĩ có thể chỉ định bạn chỉ cần thăm khám định kỳ. Tuy nhiên, khi u xơ lớn và gây nhiều triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống thì bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng thuốc hoặc phẫu thuật.
Sử dụng thuốc trị u xơ tiền liệt tuyến
Một số thuốc thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc chẹn alpha
Những loại thuốc này làm giãn cơ cổ bàng quang và các sợi cơ ở tuyến tiền liệt, giúp đi tiểu dễ dàng hơn.
Một số loại thuốc chẹn alpha như alfuzosin (Uroxatral), doxazosin (Cardura), tamsulosin (Flomax) và silodosin (Rapaflo) – thường có tác dụng nhanh chóng ở nam giới có tuyến tiền liệt tương đối nhỏ.
Các tác dụng phụ có thể bao gồm chóng mặt và xuất tinh ngược.
- Thuốc ức chế 5 – alpha reductase
Những loại thuốc này thu nhỏ tuyến tiền liệt bằng cách ngăn chặn những thay đổi nội tiết tố gây ra sự phát triển của tuyến tiền liệt.
Những loại thuốc thuốc nhóm này bao gồm Finasteride (Proscar) và dutasteride (Avodart) . Thuốc có thể mất đến sáu tháng để có hiệu quả.
Tác dụng phụ phổ biến là xuất tinh ngược.
Bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng thuốc chẹn alpha và chất ức chế 5 – alpha reductase cùng lúc nếu một trong hai loại thuốc không hiệu quả.
- Tadalafil
Các nghiên cứu cho thấy loại thuốc này, thường được sử dụng để điều trị rối loạn cương dương, cũng có thể điều trị chứng phì đại tuyến tiền liệt.
Phẫu thuật
Nếu sử dụng thuốc không mang lại nhiều hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị bạn phẫu thuật để loại bỏ u xơ. Hiện nay, có 2 loại phẫu thuật được áp dụng trong điều trị phì đại tiền liệt tuyến. Bao gồm cắt bỏ tuyến tiền liệt bằng nội soi qua đường niệu đạo và bóc tách khối u xơ tiền liệt tuyến qua niệu đạo.
Tùy từng tình trạng bệnh cụ thể mà bác sĩ chỉ định các phương pháp phẫu thuật khác nhau.
Phương pháp khác
Ngoài ra, hiện nay còn có một số phương pháp khác có thể sử dụng trong điều trị u xơ tiền liệt tuyến. Như Liệu pháp laser, Cắt đốt bằng kim xuyên thấu, Sử dụng nhiệt,…
U xơ tiền liệt tuyến là một bệnh lý thường gặp và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh. Do đó, bạn cần nắm rõ các kiến thức về bệnh để chủ động hơn trong việc phát hiện, điều trị và phòng ngừa bệnh. Chúc các bạn sức khỏe!
